DIAGNOSTYKA SIBO/IMO
Czym jest SIBO i jakie są jego objawy
SIBO (z ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth) oznacza nadmierny rozrost bakterii w jelicie cienkim. Fermentacja węglowodanów w jelitach generuje powstawanie dużych ilości gazów:
– wodoru
– metanu
– siarkowodoru
– dwutlenku węgla.
W SIBO mamy do czynienia z bakteriami, które są producentami wodoru. Jest kojarzone z biegunkami, jednak wg najnowszych badań nie możemy jednoznacznie utożsamiać SIBO wyłącznie z biegunkami. W zespole jelita drażliwego z przewagą zaparć również mamy do czynienia z bakteriami produkującymi wodór.
Przerost metanu, czyli IMO, dotyczy przerostu archeonów. Metan spowalnia pasaż jelita cienkiego i jest związany z zaparciami. Wpływa również na funkcję nerwowo-mięśniową jelita cienkiego.
Przerost siarkowodoru jest powiązany z biegunkami. Zwiększone poziomy bakterii wytwarzających siarkowodór mogą być powiązane z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, nowotworem jelita grubego, czy reumatoidalnym zapaleniem stawów. SIBO siarkowodorowe jest trudne do zdiagnozowania, jednak można go pośrednio zidentyfikować z testu wodorowo-metanowego.
Wskazania do testu SIBO
Według wytycznych American College of Gastroenterology (ACG) z 2020 roku testy oddechowe z użyciem laktulozy lub glukozy należy wykonać u pacjentów, którzy:
– cierpią na zespół jelita drażliwego (IBS)
– mają nawracające lub przewlekłe objawy ze strony przewodu pokarmowego (bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, zaparcia, dyskomfort w jamie brzusznej)
– wykazują zaburzenia motoryki jelit
– są po operacjach w obrębie jamy brzusznej z objawami takimi, jak bóle brzucha, wzdęcia czy gazy
Ponadto sugeruje się wykonanie testu u osób z wpływającymi na zaburzenia mikrobioty jelitowej:
– chorobami autoimmunologicznymi (choroby zapalne jelit, choroby reumatyczne, toczeń układowy, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy)
– niedoborem witaminy B12
– trądzikiem różowatym
– zespołem złego wchłaniania, niedożywieniem, anemią, niedoborem witamin
– przewlekłym zmęczeniem, zaburzeniami nastroju i uwagi.
Przygotowanie do testu wodorowo-metanowego
Nieprawidłowe przygotowanie do testu skutkuje niewiarygodnym wynikiem testu, dlatego:
-odczekaj 4 tygodnie po:
- antybiotykoterapii
- kolonoskopii
- hydrokolonoterapii, ileoskopii, fluoroskopii, enteroklizii
– odczekaj 1 tydzień po zażywaniu:
- probiotyków
- leków przeczyszczających
- prokinetyków (np. Iberogast, Prokit, Metoklopramid)
- dużych dawek magnezu lub witaminy C
- ziół bakteriobójczych (np. berberyna, oregano, allicyna)
- kiszonek
– na 24 godziny przed testem odstaw:
- suplementy
- zioła
- leki przeciwbólowe
WARUNKIEM KONIECZNYM DO WYKONANIA TESTU ODDECHOWEGO W KIERUNKU SIBO JEST UTRZYMYWANIE DIETY NA 24-48 GODZIN PRZED TESTEM.
Szczegółowy opis diety znajdziesz tutaj
Dieta przed badaniem SIBO:
24-48 godzin z diety należy wykluczyć wszystkie:
– owoce
– warzywa
– produkty zbożowe, z wyjątkiem maksymalnie 50g świeżo ugotowanego białego ryżu (masa przed ugotowaniem)
– produkty mleczne
– orzechy, pestki, nasiona, strączki
– herbaty ziołowe, wodę gazowaną, napoje słodzone
Produkty dozwolone 24-48 godzin przed testem to:
– jajka
– ryż świeżo ugotowany (do 50g przed ugotowaniem), szczególnie ważne dla pacjentów z objawami hipoglikemii reaktywnej
– mięso: indyk, kurczak, cielęcina, wieprzowina, ryby, owoce morza
– przyprawy: tylko sól i pieprz
– napoje: woda niegazowana, słaba kawa i herbata
– u wegetarian można dopuścić poza jajami i ryżem niewielkie ilośći awokado, sera twardego i tofu twardego.
Przebieg badania
Test trwa około 180 minut, w trakcie których pacjent wypija roztwór laktulozy, po czym wydycha powietrze do specjalnego woreczka z ustnikiem. Badanie jest proste i nieinwazyjne.
Test wykonujemy na analizatorze QUINTRON BREATHTRACKER amerykańskiej firmy będącej liderem sprzętu do testów oddechowych dla szpitali i badań naukowych. Sprzęt pozwala na bardzo dokładny pomiar gazów, do 3-4 części na milion (ppm). Dzięki redukcji dwutlenku węgla test jest bardziej dokładny i wiarygodny niż testy na urządzeniach pozbawionych korekty. Używamy wyłącznie materiałów zgodnych z wytycznymi producenta urządzenia. Możliwe jest również przeprowadzenie badania małych dzieci.
W czasie testu dozwolone jest picie niewielkich ilości wody źródlanej. W trakcie testu nie należy wychodzić z placówki, wykonywać wzmożonej aktywności fizycznej, czy palić papierosów.
Postępowanie po teście
Nie zostawimy Cię z wynikami liczbowymi. Pacjenci otrzymują pomoc w interpretacji badania, a także omówienie dalszego schematu postępowania. Oferujemy pomoc dietetyczną i suplementacyjną. Pacjentów, którzy wykonali u nas test kierujemy płynnie na wizyty lekarskie do lek. Wioletty Rewak. Lek. Wioletta Rewak – Umów wizytę online | ZnanyLekarz.pl
Najczęściej zadawane pytania:
Jaka jest różnica między wodorowym, a wodorowo-metanowym testem?
Testy wodorowo-metanowe dają więcej informacji niż testy wodorowe, bo pomagają rozpoznać IMO (zespół rozrostu metanogenów). W tym przypadku ich obecności, wykorzystują one powstały w jelicie cienkim wodór i produkują z niego metan. Zdarza się więc, że ujemny wynik wodorowego testu oddechowego dotyczy osoby dotkniętej SIBO i/lub IMO.
Jaka jest różnica między wodorowym, a wodorowo-metanowym testem?
Testy wodorowo-metanowe dają więcej informacji niż testy wodorowe, bo pomagają rozpoznać IMO (zespół rozrostu metanogenów). W tym przypadku ich obecności, wykorzystują one powstały w jelicie cienkim wodór i produkują z niego metan. Zdarza się więc, że ujemny wynik wodorowego testu oddechowego dotyczy osoby dotkniętej SIBO i/lub IMO.
Czy badanie wykonane wariantem wysyłkowym jest wiarygodne?
Badanie jest wiarygodne. Samodzielnie pobiera się materiał, jednak część diagnostyczna jest wykonywana taką samą metodą jak stacjonarnie.
Warto zwrócić uwagę, że materiał jest pobierany do szklanych, jednorazowych fiolek, a nie worków, które nie trzymają materiału.
Czego wymagać od placówki wykonującej test?
Niestety coraz więcej miejsc oferuje badania, które nie są zgodne ze standardami. Pacjent powinien wiedzieć, że:
– test powinien obejmować 10-12 pomiarów co 15-20 minut – niestety zdarza się diagnostyka na podstawie mniejszej liczy pobrań, co jest błędem, gdyż najbardziej kluczowa dla SIBO jest 80-90 minuta testu.
– sprzęt przed badaniem powinien być skalibrowany i bez ruchu przez 48 godzin. Warto więc postawić na placówki, które mają stałą siedzibę i nie ruszają sprzętu.
– testy wysyłkowe są wiarygodne, jednak warunkiem jest pobranie materiału do szklanych, jednorazowych fiolek, które utrzymują materiał do 10 dni. Nie warto wykonywać testu, gdy w ofercie są worki, które nie trzymają materiału. Testy w zatrzaskujących się fiolkach są wygodnym rozwiązaniem, zwłaszcza dla dzieci.
Czy badanie można wykonać u dzieci?
Tak, wodorowo-metanowy test oddechowy przeprowadzamy już u dzieci od 7 roku życia. Dla prawidłowego przebiegu testu ważne jest, aby dziecko było w stanie wydmuchać powietrze do ustnika.
Czy można wykonać test bez przygotowania?
Tak, odpowiednie przygotowanie jest warunkiem niezbędnym do prawidłowej diagnostyki. Brak przygotowanie może uniemożliwiać przeprowadzenie badania. Szczegółowe przygotowanie do badania znajduje się tu: nr3 przygotowanie do testu
Czy badanie musi odbywać się rano?
Pobranie materiału musi odbywać się na czczo, przynajmniej 14 godzin po ostatnim posiłku. Pora dnia nie ma znaczenia, jednak najłatwiej zrobić to rano.